Służebność przesyłu

Służebność przesyłu - prawa właściciela nieruchomości

Służebność przesyłu może być ustalona na podstawie umowy w formie aktu notarialnego. Umowa powinna zawierać treść ustanowionej służebności oraz ujmować wynagrodzenie, przysługujące właścicielowi nieruchomości obciążonej. Służebność przesyłu może wystąpić np. w sytuacji, gdy przez nieruchomość właściciela będą przechodzić linie wysokiego napięcia. Oczywiście, gdy inwestycja jeszcze nie przebiegła, właściciel potencjalnej nieruchomości obciążonej może wyrazić sprzeciw wobec tego typu działań. Jednakże musi się liczyć z tym, iż przedsiębiorca przesyłowy wystąpi na drogę sądową, jeśli nie będzie w stanie ominąć spornej nieruchomości. Najlepszym rozwiązaniem dla właściciela nieruchomości będzie ustalenie umowy w sprawie służebności przesyłu. Dla właścicieli nieruchomości, przez które od wielu lat przebiegają już np. linie wysokiego napięcia, ustanowienie wynagrodzenia w umowie  w sprawie służebności przesyłu, jest  jedyną formą odszkodowania.

Kodeks Cywilny a służebność przesyłu

Służebność przesyłu ma na celu uregulowanie sytuacji, w której przedsiębiorca przesyłowy korzysta ze swoich urządzeń, ale przebiegających przez nieruchomości stanowiące własność osób trzecich. Pozwalają on uregulować sytuację nie tylko urządzeń, które mają dopiero powstać, ale także tych, które już od lat istnieją. Należy podkreślić, że przedsiębiorca przesyłowy może użytkować urządzenia, które znajdują się na nieruchomości przesyłowej w sposób jak najmniej uciążliwy dla właściciela oraz wyłącznie w zakresie niezbędnego funkcjonowania ich.

W zgodzie z treścią w art. 305 Kodeksu Cywilnego " nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować urządzenia, lub jest właścicielem urządzeń służących do doprowadzenia płynów, pary, gazu, energii elektrycznej, znajdujących się na terenie nieruchomości obciążonej prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń ". Natomiast art. 49 § 1 Kodeksu Cywilnego mówi, że jeżeli takie urządzenia stanowią część przedsiębiorstwa, czyli są z nim trwale związane, to nie stanowią części składowej nieruchomości. Zatem istnieje możliwość, aby ustanowić służebność przesyłu, jeszcze zanim urządzenia w ogóle powstaną.

Bacząc na unormowania, w praktyce bardzo rzadko zdarza się, aby właściciele nieruchomości zgadzali się w umowie na nieodpłatną formę służebności przesyłu. Dlatego jeszcze przed jej ustanowieniem, trzeba wziąć pod uwagę koszt, jaki będzie ona generować. Wynagrodzenie winno być ustalone szacunkowo przez uprawnionego rzeczoznawcę, aby mieć pewność zasadności danej kwoty.

Dla osoby, która chce postawić urządzenia, które mają charakter przesyłowych, umowa jest bardzo istotna, gdyż pozwoli uniknąć w przyszłości roszczeń ze względu na bezumowne korzystanie z gruntu. W księdze wieczystej zostaje dokonany odpowiedni wpis, co potwierdza prawo do zarządzania urządzeniami na nieruchomości przesyłowej. W umowie o ustanowienie służebności przesyłu określa się zakres wykorzystania urządzeń, a także np. warunki udostępnienia nieruchomości w celu dokonania niezbędnych napraw.